Plakati: Rastko Ćirić

Izložba profesora emeritusa Univerziteta umetnosti u Beogradu, Rastka Ćirića, reprezentuje deo od preko 150 plakata koje je do sada kreirao. Postavka predstavlja 88 radova dizajniranih za potrebe brojnih umetničkih i kulturnih manifestacija, institutcija i događaja. Ćirićeve plakate odlikuju jedinstven vizuelni jezik i prepoznatljiv autorski pečat izgrađeni tokom njegove višedecenijske bogate karijere u raznovrsnim oblastima primenjene grafike (ilustracija, zaštitni znakovi, ekslibris, strip), animacije, muzike i grafike.

Izabrani radovi Rastka Ćirića obuhvataju stvaralaštvo u rasponu od nekoliko decenija, počevši od eksperimentalnog prostorno-pokretnog plakata za Četvrti susret četiri fakulteta Univerziteta umetnosti u Beogradu iz 1979. godine, pa sve do plakata za aktuelnu izložbu. Radovi nastali za razne izložbe, koncerte, filmove, pozorišne predstave, festivale, i niz akademskih, umetničkih i kulturnih događaja predstavljaju kako veštinu, ideje i umeće autora, tako i dinamiku razvoja samog medija, u kojem se sažima estetika, društvena relevantost i umetnost vizuelne komunikacije. Ujedno, u izloženim radovima se očitavaju i najznačajniji događaji koji su tokom decenija oblikovali našu umetnost i kulturu. Kao poseban kuriozitet izložbe izdvajaju se projekcije Ćirićevih animiranih filmova koji će upotpuniti njima posvećene plakate.

U širokom spektru Ćirićevih plakata zastupljeni su crtani plakati; tipografski, foto i kolaž plakati; montažni, strip, kao i serije plakata. U osnovi pristupa je uvek naglašen crtež. Među serijama plakata se izdvajaju plakati koje je profesor radio za diplomske izložbe studenata Fakulteta primenjene umetnosti, kao i plakati za Međunarodni festival animiranog filma, Balkanimu.

Muzej primenjene umetnosti aktuelnom izložbom nastavlja dugotrajnu i dragocenu saradnju predstavljanja opusa profesora Ćirića u različitim oblastima umetničkog stvaranja, koja je započela još 1982, njegovom magistarskom izložbom Animacija i ilustracija.

„ Reč plakatovedanje je nova i nije uobičajena u standardnom jeziku. Najpreciznije određenje polazilo bi od toga da je u pitanju kovanica (neologizam). Plakatovedanje spaja dva koncepta – vizuelnu komunikaciju i narativni pristup. Ovaj termin je pogodan za opisivanje Ćirićevog plakatskog rada koji kombinuje vizuelnu i narativnu formu predstavljanja. Ovako koncipiran plakat istovremeno informiše, inspiriše i privlači posmatrača. Ovo je proces u kojem plakat prestaje da bude samo statički nosilac poruke i postaje medij kroz koji provejava priča – vizuelna, simbolička i emocionalna. Plakat se tretira kao narativni okvir, gde svaki sastavni deo (likovni elementi, kompozicija, tipografija) doprinosi priči koju autor želi da prenese“.

Dr um. Zdravko Mićanović,
iz teksta kataloga Rastko Ćirić i plakatovedanje

„Ćirićeva slobodna grafička rešenja, u kojima razigrana linija definiše oblik znaka uz dozu humora, čine da ilustracija koja opisuje događaj bude noseći deo grafičkog dizajna plakata. Rezultat su ilustrovani plakati koji nastaju uspostavljanjem odnosa znakova i ilustracija i čine dizajnersku igru koja slobodom pokreta i ideja podseća na animaciju, koju je, kao poseban predmet na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu, ustanovio upravo profesor Rastko Ćirić“.

Slobodan Jovanović, muzejski savetnik MPU,
iz teksta kataloga Rastko Ćirić i Muzej primenjene umetnosti

Tokom trajanja izložbe, organizovan je i sadržajan prateći program.

Program tokom izložbe:

Prvo vođenje kroz izložbu
autor izložbe: Rastko Ćirić
kustos izložbe: Slobodan Jovanović
subota, 10. maj u 13 č

Tribina/razgovor o plakatu
učesnici: profesori Zdravko Mićanović, Borut Vild i Rastko Ćirić
moderator: Slobodan Jovanović, kustos izložbe
četvrtak, 15. maj u 18 č

Drugo vođenje kroz izložbu
autor izložbe: Rastko Ćirić
kustos izložbe: Slobodan Jovanović
četvrtak, 22. maj u 18 č

Svečano zatvaranje izložbe – koncert
Rastka Ćirića (gitara i glas)
četvrtak, 29. maj u 18 č