Trag kao zapis i simbol: Ana Viđen

Izložba Trag kao zapis i simbol - Ana Viđen autora dr Rajke Bošković, u okviru ciklusa UMETNOST I LIČNOST, skulptorke iz kolekcije MSU (4) biće otvorena u Muzeju savremene umetnosti u Beogradu 16. decembra u 18 časova.

Ciklusom izložbi „UMETNOST I LIČNOST - skulptorke iz kolekcije MSU“ razmatra se i otvara pitanje suštinskog odnosa Umetnosti i Ličnosti.

Umetnost kao jedna od najuzvišenijih sfera ljudskog duha nesumnjivo nosi u sebi mogućnost preobražaja onoga ko se njome bavi. Poniranje u svet i smisao umetnosti otvara neslućene nijanse doživljaja, sagledavanja i shvatanja sveta ... ali i sebe same. U tom smislu, umetnost je jedan od načina dolaska do sebe. A bavljenje umetnošću, shvaćeno u najširem smislu, put je otkrivanja i svoje, i umetnikove ličnosti.

Četvrta u nizu studijskih izložbi posvećenih skulptorkama iz kolekcije MSU u Beogradu posvećena je umetnosti Ane Viđen (1931). Trag - kao zapis viđenog, proživljenog ali i oživotvorenog (sećanja) i trag - kao simbol večite promene, prirodnih mena, trajanja i obnavljanja – dominantna je preokupacija i stalni podsticaj u celokupnom stvaralaštvu Ane Viđen. U svom umetničkom opusu od preko šest decenija Viđen istražuje dejstvo prirodnih procesa na samu materiju, prepoznajući u njima mogućnost za umetnički izraz. I to onaj u kojem je sačuvana životnost tih prirodnih tokova - sada „uhvaćenih“ i pretvorenih u umetničko delo. Nesumnjivo pod uticajem podneblja iz kojeg je potekla, jadranskog okruženja, sa svim njegovim specifičnim lepotama (pri)morske prirode – vode, stena, vetrova i često nepredvidivih ćudi vremenskih uslova, Ana Viđen stvara oblike koji „pamte“, kao i ona, sve te mene, promene i dešavanja...

Umetnički izraz Ane Viđen pripada onom toku u savremenoj umetnosti koji se može klasifikovati kao apstraktna forma, za koji nadahnuće nalazi, kao i Barbara Hepworth, upravo u prirodi morskog tla sa njegovim stenovitim raskošnim i specifičnim oblicima. Skulpture Ane Viđen su uvek sa živopisnim unutrašnjim životom i strujanjima, koja se pojavljuju podjednako na masi kao i na površini. Bez obzira na to da li su rađeni u glini, kamenu ili metalu, neodstupno ih odlikuje pre svega treperenje – površine; organski tokovi – materije; kao i unutrašnje pulsiranje – mase.
Brazdama koje se talasasto prostiru kako na samoj površini, izdvajajući se svojom svetlom i sjajem u odnosu na ostatak mase, tako i na masi, plitkim urezima koji kao da su nastali prirodnim putem, postignut je utisak dejstva prirodnih procesa. U skulpturama ima nešto i od suvoće i ispucalosti letnje pripke sredozemnog sunca, ali i mekosti i gipkosti nabujalih vodenih tokova, što je sublimirano u ubedljiv umetnički iskaz.

Skulpture mišljene i oblikovane za javni prostor, kako one realizovane, tako i one koje nisu realizovane u trajnom materijalu, svedoče o dobrom osećaju za dejstvnost monumentalne skulpture u slobodnom prostoru, uvek u dijalogu sa okruženjem.
Na izložbi će pored odabranih skulptura mini-jaturnog i galerijskog formata, rađenih u različitim materijalima – bronzi, kamenu, terakoti, gipsu, kamenini... biti predstavljene i monumentalne skulpture koje su postavljene u slobodnom prostoru širom Srbije (Beogradu, Aranđelovcu, Vrnjačkoj Banji i Kikindi), Crne Gore (Podgorici) i Makedonije (Prilepu). Kratki filmovi o monumentalnim skulpturama, snimljeni dronom, omogućiće posetiocima izložbe doživljaj u njihovoj prirodnoj veličini i na sasvim nov način.

Tokom trajanja izložbe, pored javnih vođenja, biće održan i ciklus predavanja Misao o skulpturi (4) koji će održati autor ciklusa i izložbe dr Rajka Bošković, sa posebnim gostom za svaku od odabranih tema.

Izložba će trajati do 24. februara 2025. godine.

ANA VIĐEN
(Dubrovnik, 1931)

Diplomirala i završila postdiplomske studije na Akademiji likovnih umetnosti u Beogradu (1954 -1961). Boravila u Grčkoj (Atina) na jednogodišnjoj specijalizaciji kao stipendista grčke vlade (1961-1962). Član ULUS-a (od 1961.). Izlagala je na desetak samostalnih i na brojnim grupnim izložbama u zemlji i inostranstvu. Njeni radovi se nalaze u mnogim muzejsko-zbirnim institucijama i galerijama, među kojima su Muzej savremene umetnosti i Muzej Jugoslavije u Beogradu, Muzej savremene umetnosti u Skoplju (Makedonija), Narodni muzej Crne Gore u Cetinju (Crna Gora) i dr. Izvela je veći broj monumentalnih skulptura u slobodnom prostoru. Dobitnik je više nagrada, između ostalog, Specijalne nagrade na Bijenalu jugoslovenske skulpture u Vrnjačkoj Banji 1973, Nagrade ULUS-a na Prolećnoj izložbi ULUS-a u Beogradu 1974, Nagrade „Zimski salon“, Herceg Novi 1983, Prve nagrade Spomenik Petru I Petroviću, Danilovgrad 1983; Prve nagrade skulpture u slobodnom prostoru „Prostor“ Beograd, 1984, Prve nagrade na internacionalnom bijenalu minijature Gornji Milanovac 1990. i 1992, itd. Pored skulpture, bavi se slikarstvom i keramikom. Živi i radi u Beogradu.