Sport u umetnosti. Umetnost sporta

Nakon izuzetno uspešnog predstavljanja izložbe u Kulturnom centru Srbije u Parizu, Muzeju savremene umjetnosti Republike Srpske u Banja Luci i Muzeju Hercegovine u Trebinju, izložba Sport u umetnosti. Umetnost sporta svečano je otvorena u petak, 16. maja u 20.00 sati u Galeriji Matice srpske.

Na otvaranju su se prisutnima obratili dr Tijana Palkovljević Bugarski, upravnica GMS, mr Neda Knežević, direktorka Muzeja Jugoslavije i Dušan Domović Bulut, košarkaš i Olimpijac.

Dr Tijana Palkovljević Bugarski pozdravila je publiku rečima: „Izložba koju večeras otvaramo nastala je prošle godine kada smo bili inspirisani najvećim sportskim događajem u Parizu, centru svetske umetnosti. Tada nam se rodila ideja da napravimo muzejsku reprezentaciju Srbije koja će na OI nastupiti u posebnoj disciplini likovne umetnosti.“

Mr Neda Knežević rekla je nešto više o izložbi: „Publika će u GMS do kraja avgusta, a kasnije u Muzeju Jugoslavije, moći da vidi 44 umetnička dela kao i brojne predmete. Najstarija slika je iz 1858. godine, a ovde je predstavljena putem novih tehnologija. Najmlađe delo je iz 2018. godine, rad Uroša Đurića koji je večeras ovde sa nama.“

Dušan Domović Bulut otvorio je izložbu rečima: „Imao sam čast da često nastupam za reprezentaciju Srbije u basketu, te tako i da zajedno sa timom osvojim bronzano odličje na Olimpijskim igrama u Tokiju. Večeras sam dobio priliku da nastupim na drugačijem terenu – muzejskom i umetničkom, što je za sportiste izuzetno retka prilika. Olimpijske igre posmatrao sam sa sportskog terena ili sa tribina, a večeras imamo priliku da sport posmatramo kroz perspektivu brojnih umetnika u jedinstvenom prostoru Galerije Matice srpske.“

Olimpijske igre su još od antičkih vremena uticale na društvena zbivanja i trajno se utkale u kulturu evropskog kontinenta. One su zaustavljale ratove i postavljale sportska nadmetanja ispred oružja, nauke i trgovine. Takmičari sportskog duha bili su i ostali primer ljudi plemenitih vrlina i najvećih humanih vrednosti, spojivši u sebi harmoniju telesnih i umnih veština. Umetnost je takve vrednosti uvažavala, pratila i učinila ih trajnim kroz brojne uzorne predstave antičkih sportista u duhu čuvene latinske izreke Mens sana in corpore sano. Prošlogodišnje održavanje Olimpijskih igara u Parizu, gradu umetnosti, podstaklo nas je da u kolekcijama srpskih muzeja tragamo za umetničkim delima i muzejskim predmetima sa predstavama sporta i sportskih aktivnosti, kao i da kroz odabrane muzejske predmete prikažemo jedan mogući pogled na sportsko-umetnički identitet srpskog naroda.

Izložba Sport u umetnosti. Umetnost sporta broji preko 40 umetničkih dela i predmeta nastalih u periodu od 1858. do 2018. godine. Na izložbi će biti predstavljena odabrana dela iz kolekcije Galerije Matice srpske, Muzeja savremene umjetnosti Republike Srpske, Muzeja Jugoslavije, Galerije slika „Sava Šumanovićˮ u Šidu, Muzeja savremene umetnosti u Beogradu, Galerije Srpske akademije nauka i umetnosti i Kuće Legata u Beogradu. Odabrane radove potpisuju umetnici Sava Šumanović, Ivan Radović, Petar Dobrović, Ivan Tabaković, Steva Todorović, Petar Omčikus, Dušan Todorović, Bojan Bem, Uroš Đurić i Tomislav Peternek, ali i Henri Mur, Endi Vorhol, Saj Tvombli, Mikelanđelo Pistoleto, Gotfrid Helnvajn i Džejms Rozenkvist. Takođe, publika će imati priliku da vidi i sportske rekvizite, medalje i fotografije iz kolekcije Muzeja Jugoslavije i umetničke fotografije iz Muzeja savremene umetnosti u Beogradu, koji svedoče o učešću srpskih i jugoslovenskih sportista na pređašnjim Olimpijskim igrama i o organizaciji najvećih sportskih manifestacija u ondašnjoj državi.

Na izložbi će putem novih modernih tehnologija biti predstavljena i najstarija predstava sporta na čuvenoj slici Prvo srpsko gimnastičko društvo iz 1858. godine slikara Stevana Todorovića iz kolekcije Narodnog muzeja Srbije.

„Nema sumnje da je kao fenomen modernosti tokom dvadesetog veka sport fascinirao brojne stvaraoce. Sport je istovremeno uspeo da se izdigne iznad puke „tematske“ preokupacije umetnika. Sport u umetnosti trasirao je put ka umetnosti sporta. Ili je možda bilo obrnuto? Upravo o ovoj dijalektici svedočiće posetioci izložbe u Parizu, a Kulturni centar Srbije biće obavezna stanica između dva sportska događaja. Jer, u Parizu se ne može bez umetnosti, čak i kada se čini da će joj sport „oduzeti“ prvo mesto.“ – iz recenzije prof. dr Dijane Metlić, istoričarke umetnosti.

Pripremom ove izložbe oformljena je „muzejska reprezentacijaˮ koja je, kroz jedinstven odabir umetničkih dela i muzejskih predmeta, na Olimpijskim igrama u Parizu prošle godine nastupila u disciplini umetnost sa temom sporta u srpskim muzejskim kolekcijama i ukazala na važnost kulturne diplomatije.

Realizacija izložbe je rezultat saradnje između Galerije Matice srpske, Muzeja Jugoslavije, Muzeja savremene umjetnosti Republike Srpke i Muzeja savremene umetnosti u Beogradu. Izložbu Sport u umetnosti. Umetnost sporta prati srpsko-francuski istoimeni katalog sa uvodnim tekstom dr Tijane Palkovljević Bugarski, upravnice Galerije Matice srpske i mr Nede Knežević, direktorke Muzeja Jugoslavije, koje su ujedno i koordinatorke projekta. Autorske tekstove potpisuju prof. dr Simona Čupić, istoričarka umetnosti i prof. dr Sarita Vujković, direktorka Muzeja savremene umjetnosti Republike Srpske, koje su autorke izložbe. Stručni saradnici na realizaaciji izložbe su msr Nikola Ivanović, kustos Galerije Matice srpske i Radovan Cukić, viši kustos Muzeja Jugoslavije.

Ministarstvo kulture Republike Srbije omogućilo je realizaciju kataloga i izložbe, a podršku je pružio Francuski institut u Srbiji. Pokrovitelj izložbe je DDOR osiguranje Novi Sad, koje je i zvanično osiguranje Olimpijskog tima Srbije.