Koloplet: Slađana Milojević

Izložba dekorativnih panoa inspirisanih ornamentikom tradicionalne nošnje moravskog i šopskog kompleksa

Etnografska spomen-zbirka Hristifora Crnilovića usmerila je pažnju muzejskih stručnjaka ka svom bogato očuvanom tekstilnom jezgru i raskošnom nasleđu narodnog odevanja moravsko-šopskog stila. U srži tog nasleđa nalaze se odevni predmeti ukrašeni geometrijskim i biljnim ornamentima harmonično ukomponovanih tonova, koji govore o složenosti materijalne kulture Centralnog Balkana.

Iako su ovakvi ukrasi često zadržani u okviru muzejskih postavki, njihova lepota i simbolika imaju snagu da nađu novi život u savremenim formama umetničkog i dizajnerskog izraza. Stari motivi, rođeni iz umeća tkalja i vezilja, postaju polazište za nova čitanja – preneti na tekstil putem printova, apstrahovani u savremenom dizajnu, ili oživljeni kroz tehnike poput batik- slikanja i akvarelne obrade tkanine.

Upravo tim putem krenula je umetnica Slađana Milojević. Koristeći tehniku oslikavanja svile voskom, kontur-pastom i bojama, ona stvara dekorativne panoe koji oživljavaju motive tradicionalne ornamentike i čine ih savremenim, svežim i vizuelno snažnim. Geometrijski nizovi, rombovi, stilizovani listovi i biljni motivi, raspoređeni u gotovo kosmičkom ritmu, na njenim tkaninama postaju živi svedoci jedne drevne potrebe za redom, skladom i smislom.

Ovi radovi ne oduzimaju ništa od autentičnosti izvornog izraza – naprotiv, daju mu novu životnost. Na dodiru svile, pod strpljivom i znalačkom rukom umetnice, ornamenti postaju prozirna polja svetlosti, boje i pokreta, koji nas uvode u univerzalnu igru oblika – u koloplet prošlog i savremenog, tradicije i kreativne slobode.

Ovom izložbom pozvani ste da nanovo spoznate vrednosti i estetiku narodnog tkanja i veza – u jednom novom polju umetničkog izraza, koji govori jezikom modernog čoveka, ali sa dušom kolektivnog pamćenja.

Dobrodošli na izložbu Koloplet.

Slađana Milojević, diplomirani slikar tekstila, ceo stvaralački opus vezuje za kontinuirano istraživanje u oblasti oblikovanja unikatnog tekstila. Traženje inspiracije u kulturnom nasleđu sopstvenog naroda dovodi je upravo u osluhivanju sopstvenog bića. Idejni je tvorac projekta “Prenesi dalje…” kojom je ostvarena dugogodišnja saradnja sekcije TISO-ULUPUDS i Manakove kuće, depandansa Etnografskog muzeja.

Koloplet je tematska izložba, nastala prebacivanjem jedne tekstilne tehnike tkanja i veza, sa različitih materijala kao što su vune, lana i pamuka u drugi materijal i drugu tekstilnu tehniku batika, slikanje na svili kontur-pastom i akvarelsko oslikavanje svile. Umetnica nam prikazuje izazov likovnog izražavanja kroz igru sa materijalima i istraživanje tehnika i kolorita.

Izložba se sastoji od dva segmenta izvedena kroz obradu 11 motiva (uzorci moravskog i šopskog kompleksa narodnih nošnji) i segmenta svedenog na praornament-bezvremeno stvaralaštvo.

Tehnika batika doprinela je jednostavnosti i neposrednosti arhetipskog izražavanja i iskonskoj čistoti izraza. Svođenjem osnovnog izraza simbola u nesvesnom prizivu kosmičkih prostora dodiruje osnovne elemente primitivne narodne umetnosti, karakteristične za celokupnu svetsku narodnu umetnost (krug, romb, cik-cak linija).

Retki stvaraoci su uspeli da dodirnu bezvremenu vertikalu trajanja korišćenjem jednostavnih linija kojima se formiraju čisti simboli prikazani u narodnoj tradiciji.

Sam naziv izložbe Koloplet suštinski dodiruje biće predaka i suštinu njihovog stvaralaštva u ideji večnog kruga postojanja i razumevanja.

Milena Đurica, viši kustos Etnografskog muzeja u Beogradu