U potrazi za nečim: Ričard Dikon

Samostalna izložba “U potrazi za nečim” jednog od najistaknutijih vajara današnjice, Ričarda Dikona (Vels, 1945) biće otvorena 19. septembra u 19 sati u Galeriji DOTS na Donjem Kalemegdanu.

Ričard Dikon, vodeći britanski vajar i dobitnik brojnih prestižnih nagrada, svojom prvom samostalnom izložbom u Srbiji predstaviće radove iz pet ciklusa nastalih u prethodnih nekoliko godina.

U toku višedecenijske karijere, Ričard Dikon se izdvojio po svom prepoznatljivom skulptorskom pristupu, konstantno se poigravajući upotrebom različitih materijala poput laminiranog drveta, polikarbonata, tkanina i gline, zatim kombinovanjem organskih formi i tehničkih elemenata, kao i uspostavljanjem jednog promišljenog odnosa prema jeziku kao strukturi u kojoj traga, ali i gradi značenja svojih apstraktnih dela.

Jednom stilskom oznakom ili temom nemoguće je obuhvatiti Dikonov stvaralački opus koji karakteriše fluidnost u pristupu, oblikovanu odabirom samog materijala na početku stvaralačkog procesa. Smelost u umetničkom eksperimentu i osoben crtež prepoznaju se kao jedina konstanta u umetnikovom radu.

Ričard Dikon je već dugi niz godina prisutan u vizelnom identitetu Beograda, zahvaljujući skulpturi Odande-dovde koju je u saradnji sa srpskim vajarom Mrđanom Bajićem postavio na Kalemegdanskoj pasareli (2019). Nakon velikih izložbi širom sveta, Ričard Dikon će u Galeriji DOTS predstaviti radove koji nisu do sada bili izlagani.

Beogradska publika će imati privilegiju da se prva susretne sa medijski raznovrsnim radovima koji su nastali u pandemijskim uslovima vraćanja sopstvenim resursima. Izložbom će biti obuhvaćena dela od otisaka na poliesteru (Second Motif), monumentalnih skulptura u drvetu (UV84DC br. 18, 19, 20.), keramičkih radova (Made of This), zatim kompozicija proisteklih iz eksperimenata tokom sečenja drveta (In the Woods) do ciklusa skulptura valovitih površina koje reflektuju umetnikovo razmišljanje u izolaciji na temu otisaka ljudskog stopala (Tread).

Kustoskinje izložbe su Mirjana Dušić i Ljuba Jovićević. Tekst za prateći katalog je pisala istoričarka umetnosti Jasmina Čubrilo, dok je za dizajn zadužena Isidora M. Nikolić. Izložbu je podržao British Council i Britanska ambasada u Beogradu, a biće otvorena do 7. decembra 2024.

BIOGRAFIJA

Ričard Dikon je rođen: 15. avgusta 1949. godine u Bangoru, Vels. Započeo je svoje umetničko obrazovanje na Umetničkom koledžu Somerset u Tontonu (1968–1969), a zatim nastavio studije na Umetničkoj školi Sent Martins u Londonu (1969–1972) i na Kraljevskom umetničkom koledžu u Londonu (1974–1977). Takođe je pohađao kao vanredni student Umetničku školu Čelsi u Londonu 1978. godine. Od 1977. do 1992. godine, Dikon je bio gostujući predavač vajarstva na različitim umetničkim školama, uključujući Centralnu školu umetnosti i dizajna u Londonu, Umetničku školu Čelsi, Politehničku školu grada Šefilda, Umetničku akademiju u Batu i Umetničku školu Vinčester. Takođe je predavao u Ateljeu 63 u Harlemu i na Kraljevskoj akademiji u Amsterdamu (1989– 1999). Bio je gostujući profesor na Visokoj školi primenjenih umetnosti u Beču (1995–1996) i predavač na master studijama Bezalel Akademije umetnosti i dizajna u Jerusalimu (1998). Pored toga, Dikon je bio profesor na Nacionalnoj školi lepih umetnosti u Parizu (1999–2009) i Umetničkoj akademiji u Dizeldorfu (2009–2015).

Njegova prva samostalna izložba održana je 1978. godine u Galeriji Brikston u Londonu, što
je označilo početak bogate karijere sa brojnim samostalnim izložbama, kako u zemlji tako i u inostranstvu. Među najznačajnijim izložbama su one u Riversajd Stjudios (1984), Tejt galeriji u Londonu (1985), Umetničkoj galeriji Vajtčapel (1988) i Tejt galeriji u Liverpulu (1999). Njegova dela su izložena u Južnoj Americi tokom 1996. i 1997. godine. Dikon je bio jedan od trojice umetnika koji su predstavljali Vels na 52. Bijenalu umetnosti u Veneciji 2007. godine. Redovno izlaže u Galeriji Lison u Londonu od 1983. godine, u Marijan Gudman galeriji u Njujorku od 1986, u LA Luver galeriji u Los Anđelesu od 1994, u Galeriji Suzan Otesen u Kopenhagenu
od 1999, u Galeriji Šulte u Berlinu od 2003, i u Galeriji Ropak u Parizu i Salcburgu od 2006. godine. Od 1981. godine, Dikon je učestvovao na brojnim značajnim grupnim izložbama
širom sveta, uključujući Bijenale u Sao Paolu 1983, Karnegi Internacional 1985, Bijenale u Sidneju 1989. i Dokumenta IX 1992. godine. Njegova prva retrospektiva pod nazivom Deo
koji nedostaje održana je u Muzeju savremene umetnosti u Strazburu 2010. godine. Velika retrospektiva njegovih radova prikazana je u Tejt Britan galeriji u februaru 2014. godine,
dok je desetogodišnja retrospektiva pod nazivom Na drugoj strani prikazana u Umetničkom muzeju Vintertur 2015. godine. Ova izložba gostovala je 2015/16. godine u Centru Hejdar Alijev u Bakuu, Azerbejdžan, i 2016. godine u Fondaciji Langen u Nojsu, Nemačka. Iste godine, izložba pod nazivom Ričard Dikon: Crteži i grafike 1968–2016, prikazana je u Muzeju Folkvang u Esenu, uporedo sa instalacijom novog dela Bolešljiv u Fondaciji za skulpture Tomas Šute u Nojsu, Nemačka. Godine 2017. Dikon je ostvario svoju prvu sveobuhvatnu muzejsku izložbu
u Sjedinjenim Američkim Državama pod nazivom Kako vidiš, tako i jeste u Muzeju lepih umetnosti u San Dijegu, Kalifornija. Takođe, iste godine, Muzej Midelhajm u Antverpenu, Belgija, organizovao je izložbu pod nazivom Neko vreme povodom restauracije velikog dela Ne brini 1993, stavljajući ga u kontekst drugih Dikonovih radova. Takođe 2017. godine, Dikon je realizovao svoju prvu izložbu u Pragu, pod nazivom Slobodni sklop, sa velikom postavkom u Gradskoj biblioteci i Umetničkoj galeriji, uz prateći katalog.

Devedesetominutni film Klaudije Šmit Ričard Dikon – Između objavljen je 2014. godine. Njegova prva javna narudžbina, Među očima, postavljena je u Torontu, Kanada, 1990. godine. Od tada je realizovao brojna naručena umetnička dela širom sveta, uključujući Novi Zeland, Nemačku, Francusku, Austriju, Ujedinjeno Kraljevstvo, Španiju, Holandiju, Kinu, Singapur, SAD, Norvešku, Švajcarsku i Japan. Najskorija među ovim narudžbinama, Gaj 2015, instalirana je 2016. godine za Razvojnu korporaciju Micubiši na stanici Otemači u Tokiju.

Dikonov najobimniji umetnički angažman, u saradnji sa srpskim umetnikom Mrđanom Bajićem, predstavlja pešački most koji povezuje savsko priobalje sa Kalemegdanskom tvrđavom i prateću monumentalnu skulpturu „Odande – Dovde”, koja je konačno završena i svečano otvorena 2019. godine.

Od ranih sedamdesetih, Ričard Dikon se opsežno bavi pisanjem o svojoj umetničkoj praksi, savremenoj umetnosti i idejama. Zbirka njegovih sabranih tekstova pod nazivom Tako, I, Ako, Ali: Spisi 1970–2012 objavljena je 2014. godine.

Ričard Dikon je 1987. godine dobio prestižnu Tarnerovu nagradu, koju dodeljuje Tejt Galerija. Godine 1995. odlikovan je nagradom Robert Jakobsen koju dodeljuje Štiftung Vurt, dok je 2013. dobio priznanje Fondacije Barnet i Anali Njuman. U 2017. godini, Dikon je nagrađen nagradom Ernst Franc Fogelman za skulpturu u Hajlbronu, Nemačka. Godine 1998. izabran je za člana Kraljevske akademije, a 2010. za člana Umetničke akademije u Berlinu.

Zvanje Viteza umetnosti i književnosti u Francuskoj mu je dodeljeno 1997. godine, dok
je 1999. godine odlikovan titulom Komandanta Najizvrsnijeg Reda Britanske Imperije. Univerzitet u Lesteru mu je 2005. godine dodelio počasni doktorat. Dikon je 2013. postao počasni član Univerziteta umetnosti u Londonu, 2015. izabran za člana Evropske akademije nauka i umetnosti u Salcburgu, a 2017. postao je počasni saradnik Umetničkog koledža u Plimutu.

Ričard Dikon živi i radi u Londonu.